ชน=ชนเน , ‘‘ชนิสฺสา’’ติ อา โหติ กานุพนฺเธ พหุลาธิการา, โส ชายติ, ชายนฺติ+จฺจาทิฯ กมฺเม-ชนิตุํ ปโยเชตีติ ‘‘ปโยชกพฺยาปาเร ณาปิ เจ’’ติ ณิมฺหิ ‘‘อญฺญตฺราปี’’ติ วุทฺธิปฏิเสเธ กฺยมฺหิ ‘‘ทีโฆ สรสฺสา’’ติ ทีเฆ จ กเต เตน ชนียติ, ชนียนฺติ อิจฺจาทิฯ โส ชายิสฺสติฯ เตน ชนิสฺสติฯ โส อชายิ, เตน อชนียิฯ โส อชายิสฺส, เตน อชนียิสฺสฯ โส ชาเย ชาเยยฺย, เตน ชนีเยยฺยฯ โส ชายตุ, เตน ชนียตุ อิจฺจาทิฯ (ทิวาทินโย)ฯ

ตุท=พฺยถเน,

5,22. ตุทาทีหิ โก

ตุทาทีหิ กตฺตริ ลวิสเย โก โหติฯ ตุทติ, ตุทนฺติ อิจฺจาทิฯ กมฺเม-ตุทฺยติ ตุชฺชติ, ตุทฺยเร ตุทฺยนฺติ, ตุชฺชเร ตุชฺชนฺติ+จฺจาทิฯ ตถา ตุทิสฺสติ ตุชฺชิสฺสติฯ อตุทิ, อตุทิํสุ, อตุชฺชิฯ อตุทิสฺส อตุชฺชิสฺส, ตุเทยฺย ตุชฺเชยฺยฯ ตุทตุ, ตุทนฺตุ, ตุชฺชตุ อิจฺจาทิฯ

วิส=ปเวสเน, ปปุพฺโพฯ โส คามํ ปวิสติ อิจฺจาทิฯ กมฺเม-ปวิสียติ อิจฺจาทิฯ ปวิสิสฺสติฯ ปวิสียิสฺสติฯ ปาวิสิ, อีมฺหิ ‘‘ภุชมุจา’’ ทินา โยควิภาคา กฺขงฯ ปาวิสิ, ปวิสิ ปาเวกฺขิ, ปถวิํ ปาวิสิํสุ ปวิสิํสุฯ ปาวิสียิฯ ปาวิสิสฺส ปวิสิสฺสฯ ปาวิสียิสฺสฯ

ปวิเส ปวิเสยฺย, วิกรณโลโป ปวิสีเยยฺยฯ ปวิสตุ, ปวิสียตุ อิจฺจาทิฯ นุทติฯ ทิส=อุจฺจารเณ, อุทฺทิสฺสติ, ลิขติ, ตุสติ อิจฺจาทิฯ (ตุทาทินโย)ฯ

ชิ=ชเย,

5,23. ชฺยาทีหิ กฺนา

ชฺยาทีหิ กตฺตริ ลวิสเย กฺนา โหติฯ น วุทฺธิฯ กิเลเส ชินาติ, ชินนฺติฯ เตน กิเลโส ชียติ, ชียนฺติ, กฺเย ทีโฆฯ ชินิสฺสติ, ชินิสฺสนฺติฯ อชินิ ชินิฯ อชียิ, อชียิตฺถฯ อชินิสฺสฯ อชียิสฺสฯ ชิเนยฺยฯ ชินาตุ อิจฺจาทิฯ จิ=จเย, ตถา จินาติ, จินนฺติ อิจฺจาทิฯ

ญา=อวโพธเน,

5,120. ญาสฺส เน ชา

ญาธาตุสฺส ชา โหติ นกาเรฯ วิชานาติฯ

61. ญาสฺส สนาสฺส นาโย ติมฺหิ

สนาสฺส ญาสฺส นาโย วา โหติ ติมฺหิฯ นายติ, วิชานาติ อิจฺจาทิฯ กมฺเม-วิญฺญายติ อิจฺจาทิฯ กฺเย ‘‘อาสฺเส จา’’ติ เอตฺถ ‘‘อาสฺเส’’ติ โยควิภาคา อาสฺส เอ โหติ, ยสฺส ทฺวิตฺเต เญยฺยติ, เญยฺยนฺติ อิจฺจาทิฯ วิชานิสฺสติ, วิชานิสฺสนฺติฯ กมฺเม – ‘‘กฺยสฺส สฺเส’’ติ กฺยโลเป รสฺเส จ กเต ญาสฺสติ, ญาสฺสนฺติ, วิญฺญายิสฺสติ, ปญฺญายิสฺสติฯ